In deze Blog twee prachtige tours, één in Barcelona langs Gaudí’s beroemdste werken, en één in Gaudí’s geboortestad Reus (op 10 minuten van de stad Tarragona). Tenslotte ook een mooi vergelijk tussen de architectuur van Gaudí en de Amsterdamse School.
Antonio Gaudí is een van de meest opzienbarende en bekende architecten uit de 19e en 20e eeuw. Als grondlegger van het Catalaans modernisme is hij een internationale legende die onze kijk op moderne architectuur blijvend veranderd heeft. In Barcelona staan zijn grootste meesterwerken, een must om te bezoeken. We beginnen dan ook eerst hier met een mooie tocht.
Rondje Gaudí in Barcelona
In een tour van zo'n 8 km zijn de beroemdste werken van Gaudí in Barcelona langs te gaan. Uniek veel prachtige architectuur zo dicht bij mekaar. Deze kan je zowel te voet, met de fiets of met de hop-on hop-off bus van Barcelona Turístic doen. Vind hier de speciale Gaudí-pagina voor als je met de bus wilt gaan (in het Spaans en Engels).
Heb je wat minder tijd dan kan je er uiteraard één of meerdere meesterwerken uitpikken om te bezoeken. Mijn advies is in ieder geval vooraf online kaarten te bestellen om wachttijden te vermijden. Hieronder kort overzicht van alle 7 meesterwerken van Gaudí die je met deze route langs gaat (op volgorde van de route).
1. Palau Güell
Ons startpunt is Palau Güell, te vinden in een zijstraat van de beroemde Ramblas. Nog voordat de Gaudí bekend was gaf graaf Güell hem in 1885 de opdracht een woning voor hem te bouwen. Het huis zou gebruikt worden voor tentoonstellingen en concerten. Opmerkelijk hier is hoe de begane grond (met haar streng, grijs marmer) op magische wijze contrasteert met de kleuren, vormen en keramiek van de twintig schoorsteensculpturen op het dak.
Adres: Carrer Nou de la Rambla, 3-5, Barcelona
2. Casa Calvet
We lopen eerst de Ramblas helemaal door, gaan rechts bij Plaça de Catalunya, en komen aan bij Casa Calvet die Gaudí bouwde voor de textielfabrikant Pere Màrtir Calvet. Op de begane grond en het souterrain bevond zijn bedrijf en op de bovenste verdiepingen zijn privéhuis. Casa Calvet is een eerbetoon aan de Catalaanse barok, gebouwd met steen uit Montjuïc en heeft prachtig smeedijzer op de balkons. De oude stoffenwinkel van Calvet is tegenwoordig een restaurant
Adres: Carrer de Casp, 48, Barcelona
3. Casa Batlló
We lopen vervolgens de straat 'Passeig de Gràcia' in waar twee beroemde werken van Gaudí staan. Te beginnen met Casa Batlló, gelijk een van zijn meest gedurfde werken. Een groot impressionistische schilderij. Zoals de cirkels van geglazuurd keramiek, de broze fragmenten ('trencadís') van gekleurd glas en bovenop de geschubde keramische huid. Binnen bevinden zich de keramische binnenplaats, de dubbele zolders met kettingbogen en het dak met haar kleurrijke schoorstenen.
Adres: Passeig de Gràcia, 43, Barcelona
4. Casa Milà (La Pedrera)
Verderop in dezelfde straat vinden we Casa Milà. Deze is vooral bekend onder de naam La Pedrera (Spaans voor steenhouwer) vanwege zijn ruige uiterlijk: zoals een open steengroeve. Het bestaat uit twee flatgebouwen, onderling verbonden door binnenpatio's en met een gemeenschappelijke façade. Het was Gaudí’s laatste civiele werk.
La Pedrera kan zowel overdag als 's nachts worden bezocht. Het appartement La Pedrera is een model van een huis uit het begin van de 20e eeuw.
Adres: Passeig de Gràcia, 92, Barcelona
5. Sagrada Familia
De basiliek van de Sagrada Família is het bekendste werk van Antoni Gaudí en het onbetwiste symbool van Barcelona. Uniek in de wereld. De bouw is begonnen in 1882 en zal naar verwachting rond 2026 klaar zijn. Gaudí heeft zich tot aan zijn dood in 1926 aan deze kolossale basiliek gewijd. Dankzij de bewaarde modellen en tekeningen kon Gaudí 's werk hier voortgezet worden. Vanuit de basiliek kun je de torens beklimmen, te voet of met de lift, met prachtig uitzicht over Barcelona.
Adres: Carrer Mallorca, 401 Barcelona
6. Parc Güell
Parc Güell is de ultieme vervlechting van natuur en architectuur, een ideale plek om even uit te rusten. Eusebi Güell, de beschermheilige van Gaudí, had een ambitieus vastgoedproject voor ogen met 40 woningen. Er werden er slechts twee gebouwd, waarvan er één door Gaudí zelf werd bewoond en momenteel een museum is. Hij werkte tussen 1900 en 1914 aan dit unieke park. Kenmerkend zijn de beroemde gekleurde keramische draak; de indrukwekkende ruimte met 86 kolommen die het gewicht van het grote plein erboven draagt; en de golvende bank rondom dat plein.
Adres: 08024 Barcelona
7. Casa Vicens
We lopen verder naar de rustige wijk Gràcia, waar Casa Vicens staat, wat tevens het eindpunt van onze tour is. Het werd gebouwd als zomerhuis in opdracht van de effectenmakelaar Manel Vicens y Montaner. Het is het eerste bouwwerk van Gaudí in Barcelona en wordt gezien als een van de eerste meesterwerken van het modernisme. Opmerkelijk zijn de gietijzeren poort bij de ingang en de decoratie in Mudejar-stijl (met Moorse invloeden). Binnen Casa Vicens zijn de kamers nog in originele staat.
Adres: Carrer de les Carolines, 20-26, Barcelona
Rondje Gaudí in geboortestad Reus (Tarragona)
Het is hier in Reus dat Gaudí in 1852 werd geboren als zoon van de onbemiddelde kopersmid Francesc Gaudí i Serra. Gaudí was de jongste van vijf broers, van wie er slechts drie de volwassen leeftijd bereikten. Pas op zijn zeventiende vertrok Gaudí om in Barcelona architectuur te studeren.
De Gaudí wandeltocht in Reus is wellicht minder spectaculair dan die van Barcelona, maar een prachtige manier om authentiek Reus te leren kennen (en dat op maar 10 minuten van Tarragona-stad). De route is zo'n 2 km lang.
Hieronder kort overzicht van de 6 plaatsen die je met deze route langs gaat (op volgorde van de route).
A. Casa natal Gaudí
De route start waar het allemaal begon, Gaudí's geboorteplaats. Er is iets van twijfel of Gaudi uiteindelijk in Reus of Riudoms geboren is, maar Reus lijkt het meest aannemelijk. Het huis was eigendom van moeder's familie en op de begane grond was de ketelwerkplaats van vader. Het huis is privé en kan helaas niet worden bezocht. Vlakbij is het beeldhouwwerk van Gaudí als jongetje, van Artur Aldomà.
Adres: Carrer de Sant Vicenç, 4, Reus
B. Gaudí Centre
Vervolgens lopen we naar het Gaudí-centrum, gelegen in het mooie historische centrum van de stad Reus. Een interactief museum van drie verdiepingen over het werk en leven van Gaudí. Het centrum werd in 2007 ingehuldigd.
Adres: Plaça del Mercadal, 3, Reus.
C. Casa Navàs
Iets verder op hetzelfde plein staat het prachtige Casa Navàs, een van de belangrijkste modernistische gebouwen in Reus. Hij is niet ontworpen door Gaudí maar door de Catalaanse architect Lluís Domènech i Montaner, de man die altijd in de schaduw van Gaudí heeft gestaan.
Casa Navàs is gebouwd tussen 1901 en 1908 en alles is nog in originele staat, zoals de lichten, het meubilair, de geborduurde wandtapijten, het huishoudlinnen, etc.
Plaça del Mercadal, 5, Reus.
D. Iglesia Prioral de San Pedro
Lopen we door dan komen we bij de 15e eeuwse Priorijkerk van San Pedro. Hier werd Gaudí de dag na zijn geboorte gedoopt.
De kerk is gebouwd op een Romaanse kerk en meest kenmerkend is haar klokkentoren: in gotische stijl en 63 meter hoog. De Priorijkerk van San Pedro is vrij toegankelijk.
Adres: Plaça Sant Pere, Reus
E. IES Salvador Vilaseca
Hier aan de IES Salvador Vilaseca, een oud Franciscaans klooster, volgde Gaudí 5 'cursos de ballicherato' (middelbare school). Het gebouw werd in de vijftiende eeuw gebouwd en tijdens de onafhankelijkheidsoorlog gebruikt als gevangenis en bloedziekenhuis voor de Fransen. Momenteel is het een educatief centrum.
Adres: Calle de Misericordia 12, Reus
F. Santuario de Misericordia
We eindigen de Gaudí-route in het Misericordia-heiligdom. Deze is in renaissancestijl en het interieur is versierd met mooie fresco's.
Aan het einde van de 19e eeuw voltooide Gaudí hier een lange verbouwing en reconstructie van een beschadigd onderdeel, maar dit werd uiteindelijk afgewezen als een te gedurfde stijl voor die tijd. Een voorbode van wat nog komen zou…
Adres: Plaça Santuari Misericòrdia, Reus
Gaudí en de Amsterdamse School
De Amsterdamse School is een belangrijke Nederlandse stijl in de bouwkunst en van dezelfde tijd als Gaudí. Het boek ‘Gaudí en de Amsterdamse School’, met bijdragen van wetenschappers uit Spanje en Nederland, ziet dan ook veel overeenkomsten tussen de twee. In eerste instantie was ik sceptisch over deze vergelijking. In mijn ogen is er een wel erg groot verschil tussen de sobere, Calvinistische Amsterdamse School en de veel uitbundiger en kleurrijkere Gaudí. Zelf had Gaudí geen hoge pet op van de de kunst in de Noordelijke landen. Volgens hem waren dat landen van de wetenschap. De architectuur hoorde volgens hem in het Middellandse Zeegebied, niet in de koude landen.
Toch zijn er bij nader inzien ook duidelijke overeenkomsten. Bij beiden staan de natuur, haar organische vormentaal, het ambacht en traditionele materialen aan de basis van hun ontwerpen. Ook omarmden ze beiden nieuwe technieken en productieprocessen. Zodra je inzoomt op de details, en deze naast elkaar legt, komen de overeenkomsten en verschillen het best naar voren. Zelf vind ik de schoorsteen op ‘Het Schip’ van Michel de Klerk en op die van ‘La Pedrera’ van Gaudí hier een goed voorbeeld van. Zie hieronder de foto's van beide schoorstenen naast elkaar.
Maar goed, verschil is er wel degelijk. Gaudí is uniek en elk vergelijk blijft daardoor lastig. Zie hieronder een korte filmpje met bouwwerken uit de Amsterdamse School en daaronder een filmpje over Gaudí in Barcelona.
Om zelf te oordelen, maar vooral ook om van te genieten!
Comments